Sau hơn 230 năm phát triển, hiện nay, Cộng hòa Pháp là quốc gia thành viên chủ chốt trong Liên minh châu u, có mối quan hệ đối tác chặt chẽ với nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Trong 47 năm thiết lập quan hệ song phương, Việt Nam – Pháp đã xây dựng được quan hệ đối tác chiến lược nhiều dấu ấn, tạo nền tảng vững chắc để cùng hợp tác phát triển. Quan hệ đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Pháp đã có những tiến triển tích cực. Không đơn thuần chỉ trong lĩnh vực chính trị, quan hệ Việt Pháp được củng cố và mở rộng cả trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục và hợp tác giữa các địa phương, ngoại giao nhân dân.
Những năm gần đây, Pháp đang chú trọng phát triển về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp nên trọng tâm hợp tác giữa hai nước cũng chú trọng đến lĩnh vực này.
Tháng 7/2017, Pháp đã khai trương một khu vườn ươm khởi nghiệp lớn nhất thế giới mang tên Station F. Với diện tích 34.000 m2, khu vực này trước đây là một ga tàu chở hàng, được xây dựng từ năm 1920, có tên là Halle Freyssinet. Giờ nơi đây trở thành một không gian làm việc với hơn 1.000 công ty khởi nghiệp trên thế giới.
Trích lời Tổng thống Pháp Emmanuel Macronl:
“Điều mà khích lệ chúng ta cùng có mặt ở đây, đó là bạn không muốn người khác ngồi ở vị trí của mình, viết nên câu chuyện của chính mình, của đất nước mình”
Ông BERTRAND LORTHOLARY - Đại sứ Pháp tại Việt Nam: “Năm 2017, Station F ra đời. Đây là nơi tập hợp các doanh nghiệp lớn nhất trên thế giới với hơn 1000 doanh nghiệp khởi nghiệp, 30 chương trình hình thành doanh nghiệp cùng với 35 cơ quan chính phủ, các quỹ đầu tư và văn phòng tài trợ. Tổng hợp lại, mỗi năm có khoảng 600 sự kiện của chương trình này được tổ chức. Để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ, chính phủ Pháp đã xây dựng một chương trình tổng thể tên là “French Tech Ticket”. Cụ thể có 3 yếu tố quan trọng sau đây. Thứ nhất là chương trình thị thực “French Tech Visa” cho những nhân tài muốn sang Pháp làm việc. Thứ hai, chúng tôi có chương trình cung cấp nguồn tài chính cho những dự án tiềm năng. Thứ ba, các vườn ươm doanh nghiệp tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có cơ sở vật chất tốt nhất để phát triển.”
Trong số những quỹ khởi nghiệp nổi tiếng tại Pháp là Tổ chức đổi mới sáng tạo toàn cầu Schoolab. Schoolab là dự án tư vấn và hỗ trợ khởi nghiệp ra đời tại Paris. Sau 10 năm thành lập và phát triển, Schoolab đã vươn ra khỏi nước Pháp và có mặt ở các nước châu Âu, Mỹ. Tại Đông Nam Á, Việt Nam là nước đầu tiên được Schoolab lựa chọn để thực hiện nhiều dự án hỗ trợ các bạn trẻ khởi nghiệp và các doanh nghiệp muốn đổi mới để có thêm những sản phẩm độc đáo, cạnh tranh trên thị trường. Tính đến thời điểm hiện tại, Schoolab đã hỗ trợ hơn 300 dự án đi vào hoạt động và gần 500 công ty khởi nghiệp trên toàn cầu. Gần 40 triệu khách hàng trên khắp thế giới đang sử dụng các sản phẩm hoặc dịch vụ được hỗ trợ phát triển từ Schoolab mỗi năm.
Anh QUENTIN FRECON, Giám đốc điều hành Schoolab Việt Nam:”Chúng tôi đã thực hiện một cuộc khảo sát thị trường tại nhiều quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Chúng tôi lựa chọn Việt Nam vì trước hết, dân số ở đây trẻ và gắn kết, tạo nên một hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ. Chúng tôi muốn tham gia vào hệ sinh thái này. Chúng tôi nhận thấy cơ hội tại quốc gia Việt Nam tươi đẹp với nền kinh tế đang phát triển. Schoolab là studio đổi mới sáng tạo toàn cầu có trụ sở tại Paris, San Francisco và Việt Nam. Trong vòng hai năm qua, chúng tôi xây dựng hệ sinh thái bao gồm doanh nhân trẻ và doanh nhân có kinh nghiệm tại địa phương cùng làm việc với nhau. Chúng tôi giải quyết các thách thức đang được đặt ra tại Việt Nam như phát triển bền vững, công nghệ kết nối ngân hàng,… Chúng tôi xây dựng các chương trình đổi mới sáng tạo hỗ trợ nhiều tầng lớp dân số tại Việt Nam.”
Việt Nam với nền kinh tế phát triển có tỉ lệ tăng trưởng hàng năm đạt 7%, và lợi thế lớn khi cơ cấu dân số đạt 70% người dân đang trong độ tuổi từ 15 đến 64. Ngoài ra, Việt Nam hiện đang được liệt kê là một trong 50 nền kinh tế hàng đầu vào năm 2050 do HSBC lập danh sách và là một trong các nền kinh tế tiềm năng của danh sách Next Eleven được lập bởi Goldman Sach. Trải qua những biến động về kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra, Việt Nam vẫn đạt tăng trưởng dương và dần dần hồi phục nền kinh tế. Điều đó cũng cho thấy một tiềm năng lớn trong việc phát triển các mô hình khởi nghiệp tại đây. Nhìn nhận được thực tế này, Schoolab tiếp tục đồng hành và hợp tác với các doanh nghiệp Việt ở những lĩnh vực phù hợp. Rất nhiều đối tác Việt Nam đánh giá cao sự đồng hành của Schoolab.
Anh VÕ TIẾN DUY, Đồng sáng lập Foodmap.asia: “Mình nghĩ là với kinh nghiệm và background của Schoolab từ Pháp, từ các startup đã thành công trên thế giới khác thì khi về đây họ sẽ mang lại hiệu quả nhất định. Trong xây dựng doanh nghiệp thì mình có thể tiếp cận với những người khác trong cộng đồng startup để học tập lẫn nhau. Và Schoolab cũng giúp các startup tiếp cận các nhà đầu tư và các mentor là người tư vấn trực tiếp giúp các DN phát triển tốt. Họ đều là người thành công nên việc chia sẻ kinh nghiệm sẽ giúp khả năng thành công của các startup cao hơn.”
Tại Việt Nam, Schoolab đã có gần 2 năm đi vào hoạt động với những diễn đàn,buổi chia sẻ, thực hành kỹ năng khởi nghiệp cho người trẻ. Diễn đàn Khởi nghiệp Sáng tạo Hà Nội 2019 được tổ chức bởi Schoolab, dưới sự bảo trợ của UBND TP. Hà Nội và Bộ Kế hoạch và Đầu tư là một ví dụ. Diễn đàn đã mở ra một không gian dành riêng cho startup và doanh nghiệp trưng bày những sáng tạo mới nhất với hơn 100 gian hàng triển lãm và một cuộc thi khởi nghiệp gay cấn dành cho 60 startup quốc tế và trong nước có cơ hội giới thiệu ý tưởng trước một lượng độc giả lớn cùng giải thưởng hấp dẫn từ các nhà tài trợ và quỹ đầu tư.
Còn mới đây, trong khuôn khổ Đề án "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025", Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia Techfest 2020 cũng đã được tổ chức tại Hà Nội và TP. HCM. Sự kiện là cơ hội để giới thiệu về một hình ảnh hệ sinh thái khởi nghiệp Việt năng động, sẵn sàng chào đón sự hợp tác cùng phát triển khoa học công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo từ các đối tác trong nước, quốc tế. Sự kiện quy tụ nhiều đại diện quỹ khởi nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp đến từ khắp nơi trên thế giới, và tất nhiên không thể thiếu các quỹ hỗ trợ khởi nghiệp đến từ Pháp như Schoolab, French Tech Việt Nam và Linagora.
Ông QUENTIN FRECON, Giám đốc điều hành Schoolab Việt Nam: “Chúng tôi tổ chức các hội thảo khác nhau về tư duy thiết kế trong khởi nghiệp. Chúng tôi cũng đang xây dựng chương trình hỗ trợ dành riêng cho mỗi doanh nhân mà sẽ được ra mắt sau dịp Tết. Chúng tôi muốn khơi dậy tinh thần khởi nghiệp và tư duy trong cộng đồng địa phương. Chúng tôi hợp tác với Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia TP.HCM, tổ chức chương trình Kết nối Bach Khoa Innovation - Regenerate & Desplatify the planet (Tái tạo và mô tả hành tinh). Chúng tôi xây dựng các nhóm sinh viên đa ngành làm việc tại các dự án của công ty về tính bền vững. Họ được đào tạo về tư duy thiết kế trong khởi nghiệp và mô hình kinh doanh đổi mới sáng tạo. Họ không làm việc dựa trên ý tưởng của riêng mình. Họ làm việc theo dự án để hợp tác. Sau dự án, chúng tôi thấy nhiều người trong số họ trở thành doanh nhân và bắt đầu kinh doanh. Chúng tôi phát triển quan hệ kinh tế giữa các doanh nghiệp của Việt Nam và Pháp. Hiệp hội phát triển lớn mạnh không ngừng trong vòng hai năm qua với hơn 300 doanh nghiệp. Mỗi năm, chúng tôi tổ chức nhiều sự kiện kết nối. Tôi làm việc song song giữa Pháp và Việt Nam trong 5 năm nay. Một nửa dòng máu của tôi là Việt Nam. Phát triển tình hữu nghị giữa hai quốc gia là việc làm quan trọng đối với tôi. Tôi cảm nhận tinh thần khởi nghiệp là thứ gì đó dễ dàng nhìn thấy được trong dòng máu người Việt. Người Việt Nam có tinh thần khởi nghiệp rất cao, họ có một niềm tin mình sẽ làm được, tuy nhiên thứ họ thiếu là các chuyên gia cố vấn để đồng hành.”
Linagora hay Schoolab tại Việt Nam đã tham gia nhiều buổi chia sẻ cung cấp định hướng và tư vấn nghề nghiệp cho sinh viên đồng thời tạo sân chơi cho các bạn trẻ Việt Nam thể hiện ý tưởng mới chinh phục nhiều dự án tầm cỡ. Với nỗ lực hết nối những ý tưởng từ Việt nam tới Pháp, những hoạt động này đã góp phần không nhỏ cho công cuộc hiện thực hóa giấc mơ khởi nghiệp của các bạn trẻ này.
Bà CÉLINE CHARPIOT, Tổng giám đốc công ty Linagora Việt Nam, Thành viên Hội đồng quản trị của French Tech Việt Nam: “Hiện tại, chúng tôi không xây dựng vườn ươm khởi nghiệp giống như Station F, chúng tôi cần xây dựng một nơi chuyên phát triển công nghệ tài chính, với tên gọi Station H hoặc Station V. Nếu chỉ có riêng vườn ươm khởi nghiệp thì sẽ không đủ. Đây là dự án tôi đang làm việc để xây dựng Hà Nội phát triển bền vững. Công việc này cần được tính toán kỹ lưỡng, tập hợp cả hệ sinh thái trong một nơi. Chúng tôi chỉ có thể làm được nếu tập trung vào một mục tiêu cụ thể. Ví dụ như phát triển thành phố bền vững, hoặc công nghệ tài chính trong vòng một đến hai năm tới, hay cả nông nghiệp cũng có nhiều thứ cần được giải quyết. Chúng ta hãy xem Việt Nam đang làm tốt lĩnh vực gì rồi từ đó đưa công nghệ vào. Đây là cách chúng ta phát triển bền vững và đem lại nhiều startup kỳ lân cho Việt Nam.”
Ông TRẦN XUÂN ĐÍCH, Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ, Bộ KH&CN: “Một số quỹ hay công ty của Pháp đặt trụ sở tại Việt Nam là một tín hiệu đáng mừng. Những điều đó cũng khẳng định rằng Việt Nam là một số ít các nước mà có sự tăng trưởng kinh tế dương trong giai đoạn hiện nay trong khi cả nền kinh tế của các nước khác đang suy thoái. Nền kinh tế Việt Nam nổi lên như một đất nước có khả năng thích ứng rất cao với đại dịch. Tôi hi vọng các doanh nghiệp Việt Nam với tinh thần của Việt Nam có thể chiến thắng đại dịch và tạo ra bước phát triển nhảy vọt, chiếm lĩnh cơ hội mà trong thời kỳ đại dịch lại là cơ hội rất lớn mà các doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng được.”
Những giấc mơ khởi nghiệp đang được viết tiếp cùng sự chung tay của Chính phủ, những người đi trước và các Quỹ đầu tư khởi nghiệp của Pháp nói riêng và quốc tế nói chung tại Việt Nam. Với sự thúc đẩy mạnh mẽ từ các bên thì các startup Việt sẽ sẵn sàng thích ứng - chuyển đổi – bứt phá như khẩu hiệu Techfest 2020 đã đề ra. Dù có thể còn những khó khăn, thách thức trước mắt nhưng cơ hội luôn rộng mở với những bạn trẻ nỗ lực khởi nghiệp muốn vươn tầm thế giới.